Inhoudsopgave
Burn out symptomen: herken burn-out klachten op tijd!
Praktisch iedereen kent het begrip burn-out wel. Burn-out symptomen en gerelateerde klachten komen maar liefst bij 1 op de 7 mensen voor. De grootste groep bevindt zich in de leeftijdscategorie tussen de 25 en 65 jaar, de werkende Nederlanders dus. Een uitschieter zien we bij de millennials, (jong) volwassenen tussen de 25 en de 35 jaar. Deze groep mensen kampt met specifieke problemen, waar we later in dit artikel op terug komen.
Een burn-out kan zomaar twee jaar van je leven ernstig verstoren. Daarom is het erg belangrijk dat je tijdig de symptomen van een burn-out herkent. Door op tijd in te grijpen voorkom je dat je voor langere periode van je levensgeluk wordt beroofd. Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen!
Definitie symptomen burn out
Omdat de lijst van symptomen burn-out helaas erg lang is, hebben wetenschappers kernsymptomen vastgesteld die de ‘basis’ vormen voor een burn-out. Allereerst is er sprake van algehele uitputting. Deze uitputting veroorzaakt cognitief controle verlies (zoals concentratie- en geheugenproblemen), emotioneel controleverlies (zoals woedeaanvallen of huilbuien) en mentale distantie (zoals afstand nemen van je werk of cynisme).
De oververmoeidheid zorgt ervoor dat je geen controle meer hebt over de eigen emoties en gedachten. Dit veroorzaakt nog meer stress en spanning, leidt tot piekeren en slecht slapen en bijvoorbeeld somberheid. Naast een scala van lichamelijke klachten worden ook de relaties met andere mensen slechter en ga je onder je niveau presteren.
Lees meer: Hoe lang duurt een burn-out?
Lichamelijke klachten burn-out en vermoeidheid
De volledige uitputting, dat een kernsymptoom van een burn-out is, geeft verschillende soorten lichamelijke klachten. Bij extreme oververmoeidheid voel je je lusteloos en leeg. Dit is een oorzaak van langdurige stress, waardoor jouw lichaam uiteindelijk uitgeput is geraakt.
De klachten die hierdoor ontstaan zijn slapeloosheid, hartkloppingen, buik- en/of hoofdpijn, misselijkheid en bijvoorbeeld darmproblemen. Problemen die je echt serieus moet nemen!
Mentale problemen burn-out en vermoeidheid
Ook op het sociale vlak krijg je te maken met klachten bij oververmoeidheid. Omdat je je somber voelt of last hebt van een depressie, zal je je wat vaker willen terugtrekken en bewust afstand gaan nemen van andere mensen, zowel op je werk als in je sociale leven. Ook een laag zelfbeeld hoort bij een burn-out, meestal als gevolg van onzekerheid. Daarnaast zijn geheugenproblemen, huilbuien en/of een kort lontje hebben kenmerkend bij een symptomen burn-out.Een scala aan burn-out kenmerken
Naast de uitputting met de daarbij behorende klachten, kan je een scala van andere symptomen krijgen bij een burn-out. Er zijn zo’n 80 burn-out gerelateerde onderwerpen bekend en erkend. Hierbij de meest voorkomende burn-out symptomen:
- Hyperventilatie
- Hoofdpijn en migraine
- Slecht slapen en vermoeid wakker worden
- Niet kunnen ontspannen
- Nek en schouderklachten
- Duizeligheid
- Vehoogde bloeddruk
- Oorsuizen
- Verminderde Libido
- Misselijkheid
- Ontstekingen
- Gewrichtspijnen
- Opspelende darmen, winderigheid en diarree
- Maagpijn, maagzweren
- Spierpijn, verhoogde soierspanning en spierkrampen
- Hartkloppingen
- Benauwd
- Minder goed zicht (wazig zien)
- Niet kunnen ontspannen
- Uitputing
- Veel transpireren
- Vergeetachtig
- Onvermogen te ontspannen
- Chronische vermoeidheid
- Minder zelfvertrouwen
- Minder goed concentreren
- Besluiteloosheid bij het nemen van beslissingen
- Te veel gedachten
- Negatieve gedachten
- Depressief
- Cynisme
- Concentratieproblemen
- Angstig
- Opgejaagd
- Lusteloos
- Futloos
- Stemmingswisselingen
- Emotioneel
- Humeurig
- Hulpeloos
- Achterdochtig
- Prikkelbaar
- Machteloos
- Falen
- Uitgeput
- Vermoeid
- Ontevreden
- Verslagen
- Gefrustreerd
- Niet goed genoeg zijn
- Impulsief
- Woede uitbarstingen (kan ook agressief)
- Rusteloos
- Zenuwachtig
- Faalangst
- Niet meer kunnen genieten
- Depressiviteit
- Verslavingsgevoelig
- Activiteiten half afmaken
- Risico’s nemen
- Huilbuien
- Relatieproblemen
- Minder productief
- Lage betrokkenheid
- Minder kwalitatief werk
- Cynistisch
- Vaker ziek
- Sneller conflicten
- Woede uitbarstingen
- Huilbuien
- Minder geconcentreerd
- Minder sociale contacten
- Cynisme
- Sneller conflicten
- Rusteloos
- Actief en dan weer passief
- Meer risico’s nemen
- Woede uitbarstingen
- Emotioneler
- Relatieproblemen
- Rusteloos
- Conflicten
Burn-out symptomen test
Bij een burn-out is er altijd sprake van meerdere klachten, zowel mentaal als lichamelijk. Omdat een klacht niet altijd direct wordt herkend als burn-out symptoom, is het mogelijk je door ons professioneel te laten testen. Wij kunnen precies achterhalen hoe hoog jouw stresslevel is, of je je in de gevarenzone bevindt of dat je helaas al de grens hebt overschreden.
Op internet zijn er verschillende burn-out testen te vinden voor een globale indicatie, zoals de zelftest op gezondheidsplein.
Lees meer: Hoe herken je een burn-out?
De rol van angst bij een burn-out
Angst is een basisemotie van elk mens. Gezonde angst zorgt ervoor dat we alert zijn in bedreigende situaties en snel kunnen reageren op onverwachte of ongewenste momenten. Wanneer we worden geprikkeld door pijn of gevaar, reageren wij door te vechten of te vluchten. Bij ongezonde angst echter zijn we overgevoelig voor bepaalde prikkels. Dit kan onschuldig zijn, maar ook heel bedreigend en onze kwaliteit van leven aantasten door psychische klachten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan straatvrees; een angst die behoorlijke invloed op je dagelijkse leven uitoefent. Ook angst voor spinnen komt vaak voor, maar deze is aanzienlijk minder belastend.
Lees meer: Schuldgevoel bij een Burn-out
Weinig zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld
Ook onzekerheid komt bij een burn-out meestal om de hoek kijken. We zijn allemaal wel eens onzeker, dat hoort er gewoon bij. Maar zodra het een angst wordt om je niet goed genoeg te voelen, kan dat je kwaliteit van leven behoorlijk negatief beïnvloeden en uiteindelijk leiden tot een burn-out. Mensen met een negatief zelfbeeld vinden zichzelf nooit goed genoeg. Ze willen graag even goed presteren als hun collega’s en denken dat ze daaraan niet voldoen. Daarom overschrijden ze regelmatig hun grenzen. Omdat ze onzeker zijn, is ‘nee’ zeggen ook nog eens lastig. Om hun zgn. tekorten te compenseren, doen ze nog beter hun best, werken ze harder en langer door en vertonen ze please gedrag. Houdt deze situatie langere periode aan, dat zullen al snel de eerste stress gerelateerde klachten zich aandienen. Onzekere mensen hebben meestal ook last van hun negatieve zelfbeeld in hun privéleven. Ze streven ernaar de perfecte partner te zijn, de beste speler van het team of een geliefde ouder of vriend. Onzekerheid lijkt in eerste instantie op perfectionisme, maar is dat zeker niet. Waar de perfectionist alles perfect wil doen, is een persoon met weinig zelfvertrouwen vooral op zoek naar waardering.
Waarom cynisme hoort bij een burn-out
Als jij een torenhoog stresslevel hebt of midden in een burn-out zit, dan ben je niet jezelf. We hebben al het een en ander geschreven over de mentale klachten en cynisme springt er bijna altijd bovenuit. Maar wat is cynisme eigenlijk?
Cynisme is een vorm van bescherming die we hanteren als er niemand luistert naar onze frustraties of problemen. Het is een expressie die we vaak herkennen bij mensen met een burn-out.
Cynische mensen zijn wantrouwig ten opzichte van mensen en motieven. Ze hebben dan ook vaak kritiek op anderen en zijn ervan overtuigd dat niemand iets zonder eigenbelang doet. Cynische mensen voorspellen niet vaak iets goeds en kunnen niet of nauwelijks verrast worden.
Eigenlijk is cynisme een strategie die wordt gebruikt om om te kunnen gaan met onstabiele situaties en een onvriendelijke omgeving. Omdat cynische personen niet (meer) prettig in de omgang zijn, hebben ze vaak geen groot sociaal netwerk. Dat willen cynische personen zelf ook helemaal niet; ze nemen het liefst afstand van familie, vrienden en collega’s.
We hebben allemaal waardering en erkenning nodig, ook mensen die cynisch zijn. Omdat ze bij niemand terecht kunnen, maar ook uit eigen beweging geen hulp zoeken bij problemen, raken ze emotioneel uitgeput of zijn al in het stadium van totale uitputting.
Burn-out preventie
Meer weten over burn-out preventie? Lees hier dan hoe je dat kunt doen.
Depressie versus burn-out
Regelmatig wordt een depressie vergeleken met een burn-out. Beide aandoeningen hebben echter hun eigen specifieke kenmerken. Een burn-out heeft te maken met de eerder beschreven totale uitputting; een verstoring in je energiebalans. Iemand met een burn-out kan nog wel genieten van dingen, maar heeft er de energie niet meer voor. Spreken we over een depressie, dan hebben we het over een stemmingsstoornis. Depressieve mensen hebben wel de energie om leuke dingen te doen, maar kunnen er niet meer van genieten. Een ander verschil is dat een depressie het zwaarst weegt in de ochtend, terwijl de klachten van een burn-out, zoals de vermoeidheid, in de loop van de dag verergeren. Desondanks kunnen mensen met een symptomen burn-out wel degelijk een depressie krijgen. Dit heeft vooral te maken met het stresshormoon cortisol. Dit stofje zorgt ervoor dat we voor langere tijd alert blijven en langdurig met een stresssituatie om kunnen gaan. Dit hormoon zorgt er echter ook voor dat de aanmaak van serotonine in ons lichaam wordt verminderd. Serotonine is een stofje dat je blij maakt, daarom wordt het ook wel een gelukshormoon genoemd. Zodra je een tekort aan serotonine hebt, ga je je somber voelen en word je depressief. Niet zelden worden mensen overvallen door een burn-out. Natuurlijk hadden ze stress, maar wie niet! Maar door het niet erkennen en herkennen van burn-out symptomen komt er een dag dat plotseling niets meer lukt en ze het liefst de hele dag in bed willen blijven liggen. Ook door deze drastische overgang van een dagelijks ritme naar zwaar ziek zijn ontstaan er depressieve gevoelens.
Spanningshoofdpijn en duizeligheid
Nog zo’n veel voorkomende klacht is hoofdpijn al dan niet gepaard gaande met duizeligheid. Er zijn veel soorten hoofdpijn, maar spanningshoofdpijn komt het vaakst voor. Bij spanningshoofdpijn heb je een te hoge spierspanning in de nek en de schouders. Bij stress zijn wij geneigd onze schouders op te trekken, iets wat onbewust hoort bij een vecht- of vluchtreactie. Overigens kan een verkeerde houding ook deze vorm van hoofdpijn veroorzaken. Werk je langdurig in één houding, bijvoorbeeld achter een beeldscherm, dan kan zelfs je gehele houding veranderen en de klachten zich uitbreiden naar de borst en de rug. Andere lichamelijke symptomen van spanningshoofdpijn zijn oververmoeidheid, langdurig turen (ooginspanning), hormonale schommelingen en te lange of te hoge inspanning. Ook duizeligheid is een symptoom van zowel stress als een burn-out. Ben je eerst duizelig en krijg je daarna flinke hoofdpijn, dan is het mogelijk dat je migraine hebt. Migraineaanvallen ontstaan vaak door een te hoog stresslevel.Waarom krijgen zoveel millennials een burn-out?
De generatie millennials zijn mensen die geboren zijn tussen 1980 en 2000. Maar liefst 25% van onze millennials krijgt te maken met een burn-out. Ook een hoog aantal studenten kampt met burn-out symptomen. Het schrikbarend aantal jong volwassenen met burn-out gerelateerde klachten heeft geleid tot veel onderzoek naar de oorzaken ervan.
De ouders/opvoeders van millennials (de generatie X/babyboomers) geven hun kinderen vooral de ruimte om zich te ontwikkelen en te studeren. Iets wat in hun jongere leven niet zo vanzelfsprekend was. Meer dan ooit komen de kinderen dus terecht in een hectisch én spannend studentenleven, waar naast studeren het sociale leven belangrijk is. Een baantje ernaast is meestal noodzakelijk om te voorzien in het levensonderhoud. Heel wat ballen om tegelijkertijd in de lucht te houden dus. Veel studenten komen hierdoor geestelijk in de knel, raken uitgeput en kunnen de prestatiedruk niet meer aan.
Zodra de millennial het studentenleven verlaat, komt de keuzestress om de hoek kijken. Waar kom je het beste tot zijn recht en vooral: waar kan ik mijn autonomie zoveel mogelijk behouden? Ook social media speelt hierin een rol. Een millennial vergelijkt zich maar al te graag met zijn studiegenoten. Loopt het net even wat anders dan die roommate die nu die topbaan heeft en met zijn knappe vriendin de mooiste reizen maakt, dan raakt de millennial snel van zijn stuk. Ook hebben millennials meer dan gemiddeld faalangst. Omdat ze van hun ouders de vrijheid kregen om zich volop te ontwikkelen, hebben ze een hogere prestatiedrang.
Gelukkig begrijpen wij tegenwoordig dat een burn-out leeftijdsonafhankelijk is. Maar dat maakt het als jong volwassene niet makkelijker om symptomen van een burn-out te accepteren.
Lees meer: Wat doet een bedrijfsarts bij een Burn-out
Wat kunnen wij voor je betekenen?
Door burn-out symptomen van stress tijdig te herkennen, kan een burn-out worden voorkomen. Tailor You heeft voor zowel leidinggevenden als werknemers preventieve coachingstrajecten en trainingen. Daarnaast bieden wij ondersteuning op maat aan managers en medewerkers met een (te) hoog stresslevel of symptomen burn-out.
Mijn motto is: ‘’Zorg ervoor dat je elke dag je werk met plezier kan doen’’. De mensen die mij kennen weten dat ik een persoon ben die altijd van het positieve uitgaat. Daarnaast vind ik het heerlijk om voor onze klanten/relaties de kennis en vaardigheden in kaart te brengen en aan te leren of te ontwikkelen zodat zij ook, net zoals ik, met plezier naar hun werk kunnen gaan. De kernwaarde die mij dan ook het beste omschrijft is Geniet elke dag van het werk wat je doet. Bij Tailor iT Training en Tailor You hou ik me dan ook bezig met het adviseren van mensen over welke kennis en vaardigheden ze zouden kunnen aanleren. Hierbij komen veel creativiteit en flexibiliteit kijken, maar ook de gedachte welke leerstijl het beste bij de desbetreffende cursist(en) past. Hiervoor bedenk ik dan ook de juiste opleidingsoplossing, zodat men datgene leert om met plezier naar het werk te kunnen gaan, want als je jouw werk met plezier doet, krijg je er energie van, ben je veel productiever en word je ook erg gewaardeerd.