BEL VOOR OPLEIDINGSADVIES 085 - 02 00 522 info@tailoryou.nl

Stress door kritiek op het werk: omgaan met negatieve feedback

Stress door kkritiek op het werk: Het omgaan met kritiek is voor veel mensen lastig. Vaak wordt kritiek gezien als een persoonlijke aanval, een manier om bewust iemand te kwetsen. Sommige mensen schieten direct in de verdediging, anderen uiten hun gevoelens niet omdat ze zich niet kwetsbaar op willen stellen.

De manier waarop mensen omgaan met kritiek heeft niet zozeer te maken met intellect of sekse, maar vooral met de persoonlijkheid. Mensen die zichzelf meer waarderen worden sneller kwaad en hebben de neiging de criticus tegen te spreken. Dit gedrag zien we vooral bij mannen, omdat zij gemiddeld meer zelfwaardering hebben dan vrouwen.

De waarheid over kritiek

In de meeste gevallen is kritiek helemaal niet bedoeld om iemand aan te vallen. Het gaat vooral over wat jij doet en niet wie je bent. De criticus heeft met zijn feedback de intentie om je te helpen. Als je in staat bent je emoties opzij te zetten en niet boos of gekwetst op de kritiek te reageren, dan kan negatieve feedback je scherper maken en kan je er juist veel van leren.

Aan de andere kant speelt de criticus ook een belangrijke rol. Kritiek leveren is misschien wel net zo lastig als kritiek ontvangen. Stel dat je een fout hebt gemaakt in een berekening. Je leidinggevende zegt vervolgens dat je slordig bent. Maar het kan ook zijn dat hij zegt dat je iets over het hoofd hebt gezien en je vraagt opnieuw naar de berekening te kijken. Dat geeft een heel ander gevoel, nietwaar? De hamvraag is natuurlijk: hoe ga jij er met jouw persoonlijkheid mee om?

Omgaan met kritiek kan je leren

We maken allemaal fouten en van fouten kunnen we leren. Goed kunnen omgaan met kritiek helpt je dus eigenlijk verder. Zelfs als de kritiek je kwetst of je deze niet terecht vindt. Vaak is kritiek ook onduidelijk.

In bovenstaand voorbeeld noemt de leidinggevende het woord ‘slordig’, terwijl je juist vindt dat je heel accuraat bent. Je kunt er gekwetst mee rond blijven lopen óf je vraagt je leidinggevende waarom hij jouw werk slordig vindt. Gaat het alleen om dit incident of heeft hij meer voorbeelden waarbij je slordig bent omgegaan met bepaalde zaken?

Als je van kritiek wilt leren zal je door moeten vragen.

Waarom levert kritiek zo vaak stress op?

Omdat kritiek vaak als een aanval wordt ervaren, krijgen we stress. Tenslotte wordt er van ons verwacht dat we goed presteren. Vooral mensen die minder assertief zijn en wat onzeker zijn over zichzelf, zijn extra gevoelig voor stress. Zij hebben meer dan gemiddeld moeite met hoge werkdruk en hebben meer waardering en erkenning nodig. Ze zullen zich echter niet snel hierover uitspreken.

Bij mensen met zelfvertrouwen ontstaat er bij kritiek ook stress, al is dat om een andere reden. Door zichzelf fanatiek te verdedigen, wordt de criticus in een situatie gebracht waarbij hij zich moet verantwoorden. De manier waarop is echter de bottleneck; er ontstaat niet zelden een kemphanengevecht dat uitmondt in een serieus conflict. En een conflict zorgt voor (te veel) stress.

Hoe kunnen we leren van negatieve feedback

Het gaat niet om gelijk of ongelijk. Het gaat erom dat je duidelijkheid krijgt over de feedback. Heeft de leidinggevende een punt en ben je slordiger in de afhandeling van je taken dan je dacht? Of had de leidinggevende een slechte bui en schoot hij uit zijn slof, waardoor je je dus onterecht zorgen maakt?

Gouden regels omgaan met kritiek

Dit zijn de gouden regels om van negatieve kritiek leermomenten te maken die jou niet kwetsen, maar je verder helpen om je te ontwikkelen.

  1. Blijf kalm als je negatieve feedback krijgt. Laat je emoties los, schiet niet in de verdediging, maar luister met een professioneel oor naar de kritiek.
  2. Het is een echte dooddoener als je je eigen kritiekpunten op de criticus als tegenaanval gebruikt. Zelfs als deze terecht zijn. Het gaat echter nu niet om de criticus, maar om jou.
  3. Is de kritiek zo heftig dat je niet anders kan dan emotioneel reageren, zorg dan dat je eerst afkoelt. Zeg dat je even moet nadenken over de feedback en kom erop terug als je weer helder kunt denken.
  4. Is de kritiek vaag of is de feedback verwarrend, vraag dan door. Je kan niets met kritiek als deze niet helder voor je is. Herhaal het kritiekpunt en vraag of je het goed hebt begrepen.
  5. Je bent het misschien helemaal niet eens met de kritiek. Maar door te vragen hoe je het beter kunt aanpakken, blijf je in dialoog. Sta open voor advies, want dit kan wel eens heel waardevol zijn en je mening veranderen.
  6. Heb je een fout gemaakt? Geef dit dan toe. Fouten maken is menselijk. Door te erkennen dat je iets verkeerd hebt aangepakt, laat je zien dat je professioneel om kunt gaan met kritiek.
  7. Goede, opbeurende kritiek geven is een kunst. Soms wordt kritiek ook wel eens verpakt in een grappige opmerking. Twijfel je over het grapje? Vraag gerust naar de bedoeling ervan.
  8. Is de feedback duidelijk, maar verbaas je je erover en herken je jezelf er niet in? Informeer eens bij anderen wat zij ervan vinden om een completer beeld te krijgen.
  9. Het heeft geen zin om na een langere tijd nog terug te komen op kritiek. Haal geen oude koeien uit de sloot en laat het achter je.
  10. Soms is kritiek echt ongegrond en kan je er niets mee. In dat geval leg je uit waarom je het echt niet eens bent met de feedback. Ga niet in op een vurige discussie, maar laat het los.

 

Werkstress en kritiek

Kritiek op je werk wordt over het algemeen als zeer stressvol ervaren. Soms vinden we het zo lastig, dat we onze grenzen gaan verleggen of langer doorwerken om kritiek te voorkomen. De manier waarop we feedback krijgen, speelt dus wel degelijk een belangrijke rol bij werkstress.

Het is dan ook heel belangrijk dat leidinggevenden weten hoe ze negatieve kritiek kunnen ombuigen naar positieve feedback. Overigens geldt het ook voor de managers dat zij zelf goed om moeten kunnen gaan met kritiek. En dat is nog helemaal niet zo vanzelfsprekend!

Bert Knot

Bert Knot

Mijn motto is: ‘’Zorg ervoor dat je elke dag je werk met plezier kan doen’’. De mensen die mij kennen weten dat ik een persoon ben die altijd van het positieve uitgaat. Daarnaast vind ik het heerlijk om voor onze klanten/relaties de kennis en vaardigheden in kaart te brengen en aan te leren of te ontwikkelen zodat zij ook, net zoals ik, met plezier naar hun werk kunnen gaan. De kernwaarde die mij dan ook het beste omschrijft is Geniet elke dag van het werk wat je doet. Bij Tailor iT Training en Tailor You hou ik me dan ook bezig met het adviseren van mensen over welke kennis en vaardigheden ze zouden kunnen aanleren. Hierbij komen veel creativiteit en flexibiliteit kijken, maar ook de gedachte welke leerstijl het beste bij de desbetreffende cursist(en) past. Hiervoor bedenk ik dan ook de juiste opleidingsoplossing, zodat men datgene leert om met plezier naar het werk te kunnen gaan, want als je jouw werk met plezier doet, krijg je er energie van, ben je veel productiever en word je ook erg gewaardeerd.