Overspannen en welke symptomen ontstaan er nu?
Niet lekker slapen, te veel nadenken en je niet goed kunnen concentreren. Je voelt stress. Ben je nu overspannen? Veel mensen krijgen met stress te maken door werk of privé-omstandigheden. Maar wanneer spreek je van overspannenheid? En wat zijn de symptomen van overspannenheid?
Wat is overspannenheid?
Je moet strakke deadlines halen op het werk en de samenwerking loopt niet zo lekker. Thuis loop je ook een beetje op je tenen om alles bol te werken. Als je lekker in je vel zit kun je dit prima aan. Na verloop van tijd zakt de spanning en kun je weer opladen. Maar wat als dit niet lukt en je spanning blijft opbouwen?
Je voelt constant stress en je raakt overbelast. Je overziet het niet meer en weet niet meer wat je moet doen. Je bent overspannen.
Overspannenheid in Nederland
Overspannenheid is een steeds groter wordend probleem in Nederland. Steeds meer mensen hebben te kampen met dusdanige stressklachten dat ze leiden tot overspannenheid, ook wel summenage genoemd.
Als we kijken naar de cijfers dan liegen ze er niet om. In 2018 waren er naar schatting 263.500 personen met de diagnose overspannenheid (bron: www.volksgezondheidenzorg.info). Dit zijn de personen die hiermee naar de huisarts zijn gegaan.
Opvallend is ook dat dit bijna twee keer zoveel vrouwen als mannen zijn. We kunnen dus concluderen dat overspannenheid in Nederland veel voorkomt.
Wat is het verschil tussen overspannenheid en een burn-out?
Wanneer spreken we over overspannenheid (summenage) en wanneer over een burn-out? Overspannenheid ontstaat wanneer iemand lang stress ervaart. Wanneer deze periode te lang aanhoudt, kan dit leiden tot te veel spanning en spreken we van overspannenheid.
Vaak gaat dit gepaard met psychische en lichamelijke klachten stress. Bij summenage is het belangrijk om de oorzaak van stress weg te nemen en rust te pakken. Meestal zakt de spanning na een periode van rust af en kan men het dagelijkse leven weer oppakken.
Wanneer de overspannenheid langer dan een half jaar aanhoudt, spreken we van een burn-out. Het herstellen vanuit een burn-out heeft meer tijd en verandering nodig. Een burn-out gaat vaak ook gepaard met bepaalde persoonlijkheidskenmerken. Iemand die in een burn-out zit zal zijn leven en zijn gedrag aan moeten passen om zo weerbaarder te worden.
Oorzaken van overspannenheid
- Overspannenheid door overbelasting. Een te hoge druk op het werk, elke dag lange reistijd naar het werk of het gezin dat veel van je vraagt. Situaties die stress opleveren. Omdat de stresssituatie langere tijd aanhoudt blijft het energie kosten. Dusdanig veel dat je niet de tijd hebt om weer op te laden.
- Overspannenheid door persoonlijkheidskenmerken. Overspannenheid kan ook te maken hebben met persoonlijkheidskenmerken. In dezelfde situatie kan één persoon makkelijk relativeren, terwijl een andere persoon verkrampt. Persoonlijkheidskenmerken als perfectionisme, faalangst, onzekerheid en een groot verantwoordelijkheidsgevoel maakt iemand kwetsbaarder voor stress. Het gevoel van ergens niet aan kunnen voldoen.
- Overspannenheid door vervelende gebeurtenissen. Iedereen maakt vervelende dingen mee in het leven. Een verhuizing, een overlijden van een dierbare naaste of het kwijtraken van een baan kunnen ingrijpende situaties zijn. Wanneer er voldoende veerkracht aanwezig is, kan men deze situaties aan. Maar wanneer er meerdere vervelende gebeurtenissen plaatsvinden of iemand minder veerkrachtig is, kan dit leiden tot overspannenheid.
Er zijn verschillende oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat je overspannen raakt. Maar hoe merk je dat je overspannen bent?
Symptomen van overspannenheid
Er zijn verschillende symptomen die te maken hebben met stress. Bij overspannenheid kunnen onderstaande psychische klachten spelen.
- Moeite met concentreren. Voor een goede concentratie heb je rust nodig. Bij overspannenheid zijn de hersenen vaak overprikkeld. Dat zorgt ervoor dat het moeilijk is om te concentreren.
- Snel geïrriteerd zijn. Een kort lontje hebben en geen kritiek kunnen verdragen. Het gevoel hebben van aangevallen worden en dingen niet kunnen relativeren.
- Niet goed kunnen slapen. Het lichaam ervaart constante stress. Dat zorgt ervoor dat het moeilijk kan ontspannen. Dit resulteert vaak in slapeloosheid.
- De basis van overspannenheid kan in de psyche liggen. Gedachtenpatronen die niet helpend zijn en de overtuiging dat de problemen op te lossen zijn door erover na te denken. Wanneer het nadenken aanhoudt, resulteert dit in piekeren.
- Niet tegen drukte of lawaai kunnen. De hersenen maken overuren, daarom is het moeilijk om veel prikkels te verdragen. Drukte en lawaai worden vaak vermeden.
- Sombere gevoelens. Te veel stress doet wat met het vertrouwen. Dit kan ervoor zorgen dat de kijk op het leven tijdelijk niet positief is. Gevoelens van neerslachtigheid of zelfs gevoelens van depressiviteit kunnen voorkomen.
Bij overspannenheid ervaar je vaak een combinatie van een aantal klachten. De combinatie van klachten kan voor iedereen anders zijn. Ervaar je minimaal drie van deze stress gerelateerde klachten? Dan noemen we het overspannenheid.
Niet in staat om je dagelijkse bezigheden te doen
Deze klachten zijn dusdanig aanwezig dat het er voor zorgt dat je niet je dagelijks bezigheden kunt doen. Werken, het doen van de huishoudelijke taken, maar ook sociale contacten kunnen moeilijk zijn. Je leven staat op zijn kop en je hebt de grip verloren. Een gevoel van machteloosheid.
Lichamelijke klachten bij overspannenheid
Naast de psychische klachten zijn er vaak ook lichamelijke klachten aanwezig. Ook dit is voor iedereen weer anders. Voorbeelden van lichamelijke klachten zijn:
- maagpijn
- misselijkheid
- hoofdpijn
- hartkloppingen
- overmatig zweten
- spanning in de spieren
Overspannenheid komt in vele vormen en voor iedereen zijn de klachten weer anders.
Neem overspannenheid serieus
Om erger te voorkomen is het van groot belang om bij (een aantal van) deze klachten actie te ondernemen. Bij summenage heb je vaak een hersteltijd nodig van ongeveer zes weken. Het nemen van rust is dan erg belangrijk. Daarnaast is het belangrijk om gezond te eten, te bewegen en dingen te doen waar je energie van krijgt.
Het is ook aan te raden om naar de persoonlijkheidskenmerken te kijken. Welke persoonlijkheidskenmerken hebben mede voor de overspannenheid gezorgd? Samen met een goede coach kun je deze kenmerken en jouw gedrag onder de loep nemen. Je gaat aan de slag met het versterken van je eigen veerkracht, zodat je in de toekomst beter om kunt gaan met stressvolle situaties.
Stress door social media
Voel je stress door Facebook en andere platforms? Je bent niet alleen. Dit artikel biedt tips om die stress te verminderen. Samenvatting Social media maakt stress door mooie levens van anderen te laten zien. Dit maakt ons soms ontevreden. Veel notificaties van apps...
Wat is Endorfine: Wat is de relatie met stress?
Endorfines zijn natuurlijke stoffen die helpen om pijn te verminderen en je gelukkiger te voelen. Wil je weten hoe je je endorfine kunt verhogen? In dit artikel delen we zeven eenvoudige methoden. Belangrijkste punten Endorfines, ook wel het gelukshormoon genoemd,...
Sporten tegen stress
Sporten is niet alleen goed voor je lichaam, maar helpt ook tegen stress. Stress is een probleem dat veel mensen ervaren in het dagelijks leven. Sporten helpt de hersenen te herstellen en vermindert de productie van stresshormonen. Mensen die niet sporten voelen zich...
Wat zijn de 10 meest stressvolle beroepen?
Werkstress is een groeiend probleem in onze maatschappij. Lange werkdagen, hoge prestatiedruk en een slechte werk-privébalans kunnen leiden tot burn-outklachten, gezondheidsrisico's en verminderde productiviteit. Sommige beroepen zijn stressvoller dan andere. In dit...